Nam PhamBệnh tim mạch là nguyên nhân tử vong hàng đầu trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Theo thống kê tại Mỹ, cứ 4 phụ nữ thì có 1 người tử vong vì bệnh tim.
Cơ chế gây bệnh tim ở phụ nữ
Bệnh tim mạch ở nam và nữ nhìn chung đều giống nhau. Tuy nhiên, hormone nữ (estrogen) lại được tin rằng có thể tạo nên các tác dụng tốt cho tim mạch như: giúp mạch máu đàn hồi tốt hơn, làm giảm huyết áp, ức chế tác động của các hormone xấu, chống oxy hóa và ngăn chặn xơ vữa động mạch. Khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh, lượng hormone estrogen sụt giảm kéo theo tác dụng bảo vệ tim mạch không còn được đảm bảo như trước. Đây cũng chính là nguyên nhân bệnh tim mạch xuất hiện nhiều hơn ở phụ nữ.
Hẹp mạch vành là loại bệnh tim mạch phổ biến nhất ở phụ nữ. Tiến trình xơ vữa động mạch diễn ra theo thời gian và dưới tác động của các yếu tố làm tăng nguy cơ bệnh tim như tăng huyết áp, tăng đường máu, rối loạn cholesterol máu, hay do thuốc lá, béo phì và ít vận động.
Biểu hiện của bệnh hẹp mạch vành là cơn đau thắt ngực xuất hiện khi gắng sức thể lực và biến mất khi ngưng hoạt động hay được nằm nghỉ. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy, khác với nam giới, triệu chứng đau ngực ở phụ nữ thường không điển hình, có thể xuất hiện cả khi đang không gắng sức, không biểu hiện như cơn đau mà theo kiểu khó chịu mơ hồ, hoặc cảm giác nghẹt thở. Vì vậy, đôi khi bác sỹ phải thực hiện những khảo sát khách quan như xét nghiệm máu, điện tâm đồ hay siêu âm tim để tìm hiểu sâu hơn về khả năng bệnh tim ở phụ nữ.
Một số bệnh tim mạch gặp nhiều ở phụ nữ
Co thắt mạch vành: Nhiều trường hợp nhập viện với biểu hiện điển hình của bệnh mạch vành, nhưng khi chụp hình khảo sát thì hệ thống mạch vành hoàn toàn không bị tắc hẹp. Các nghiên cứu cho rằng nguyên nhân có thể do mạch vành bị co thắt dưới tác động của stress, thời tiết lạnh, thuốc lá hoặc của các hormone khác trong cơ thể. Mặc dù về lý thuyết, co thắt mạch vành hiếm khi gây đột tử, nhưng vẫn có thể dẫn đến những loại loạn nhịp tim nguy hiểm.
Hội chứng vỡ tim (Broken Heart Syndrome): Hội chứng còn có tên gọi là bệnh cơ tim Takosubo. Đây là một bệnh lý đặc biệt, xảy ra trên người khỏe mạnh không có tiền sử bệnh tim mạch nhưng khi bị stress nặng, buồn bực hay tức giận. Bệnh có biểu hiện lâm sàng giống một cơn đau tim nặng, đau ngực dữ dội kèm theo khó thở hoặc vã mồ hôi. Tuy nhiên, khảo sát hệ thống mạch vành tim lại cho kết quả hoàn toàn không bị tắc hẹp.
Đặc điểm của hội chứng này là tuy triệu chứng có vẻ trầm trọng nhưng lại dễ điều trị và không gây tác hại nghiêm trọng nào cho tim. Sau khi phục hồi, người bệnh hầu như trở lại bình thường mà không có biến chứng nào.
Bệnh thường gặp nhiều nhất ở phụ nữ từ 58 – 75 tuổi và có thể được giải thích do tình trạng suy giảm hormone estrogen hậu mãn kinh.
Những bệnh tim mạch có thể xuất hiện khi mang thai
Mang thai là một quá trình thay đổi lớn đối với cơ thể phụ nữ. Thể tích máu, cân nặng, huyết áp, nhịp tim…, tất cả đều có những thay đổi so với trước khi mang thai. Thai nhi có thể bị cơ thể nhìn nhận “nhầm” là một vật thể lạ và nảy sinh các phản ứng bất lợi, như việc hệ thống miễn dịch sản xuất ra các yếu tố đề kháng chống lại.
Các phản ứng đề kháng sẽ tự biến mất sau sinh, tuy nhiên, những yếu tố này lại tác động lên chính các cơ quan của thai phụ như tim, hệ nội tiết và mạch máu trong suốt thai kỳ và gây ra những bệnh lý biến chứng nguy hiểm:
- Tăng huyết áp
Khoảng 7% phụ nữ bị tăng huyết áp khi mang thai. Biến chứng nguy hiểm nhất của tăng huyết áp trong thai kỳ đó là tiền sản giật, bao gồm tăng huyết áp, phù nặng nề và tiểu ra chất đạm. Tiền sản giật có thể gây nguy hiểm tính mạng của cả mẹ lẫn con, đòi hỏi các thai phụ nữ cần theo dõi huyết áp cẩn thận để có những xử lý kịp thời trước biến chứng này.
- Bệnh cơ tim chu sinh
Đây là tình trạng tim bị suy yếu, phình dãn to gây triệu chứng suy tim. Biểu hiện lâm sàng là khó thở nhiều đến mức không thể làm việc và ngay cả khi nằm nghỉ kèm theo phù chân nặng. Nguyên nhân của bệnh hiện chưa được xác định rõ nhưng có thể do hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức, sản xuất ra những chất có hại gây phá hủy cơ tim. Đây cũng là một bệnh nguy hiểm, vì vậy, phụ nữ mang thai cần khám và theo dõi định kỳ cùng bác sỹ để phát hiện sớm các triệu chứng.
- Loạn nhịp tim
Tình trạng loạn nhịp tim rất thường xảy ra khi mang thai và cũng có thể là dấu hiệu của bệnh tim mạch tiềm tàng từ trước. Các triệu chứng của loạn nhịp tim là cảm giác tim đập mạnh và hồi hộp kéo dài. Để xác định chính xác và đánh giá mức độ nguy hiểm của loại loạn nhịp, các bác sỹ sẽ tiến hành gắn máy Holter theo dõi điện tâm đồ liên tục trong nhiều ngày. Trong phần lớn trường hợp loạn nhịp tim mà không có bệnh tim mạch thực thể, việc điều trị thường đơn giản và an toàn.
Một số thiết bị phục vụ tầm soát bệnh lý tim mạch sớm
- Holter ECG Bittium Faros
Thiết bị ghi nhận dữ liệu nhịp tim trong mọi hoạt động thường ngày và trạng thái liên tục đến 7 ngày. Dữ liệu điện tim sau đó được phân tích đánh giá bởi các bác sĩ nước ngoài. Thiết bị xuất xứ từ Phần Lan, được các chuyên gia thế giới lựa chọn và thay thế cho thiết bị ECG thông thường, có thiết kế nhỏ gọn và chống nước, mang lại cảm giác thuận tiện trong sinh hoạt.
- Máy điện tâm đồ gắng sức
Thiết bị được chỉ định để chẩn đoán các bệnh: tim thiếu máu cục bộ, mạch vành, tăng huyết áp hay sử dụng cho bệnh nhân mắc bệnh van tim và suy tim, suy mạch vành, ngất xỉu, hồi hộp và đánh trống ngực.
Thông tin thêm về Hệ thống phòng khám CarePlus:
Chuyên khoa Tim Mạch của CarePlus có đội ngũ bác sĩ được đào tạo chuyên sâu về phát hiện sớm các bất thường tim mạch để tư vấn phương pháp điều trị tốt nhất và theo dõi những bệnh tim mạch thường gặp như: Tăng huyết áp, Bệnh mạch vành (trước và sau đặt stent), Bệnh cơ tim (phì đại, do rượu..), Suy tim, Loạn nhịp tim, Chẩn đoán bất thường tim bẩm sinh trong bào thai, Tư vấn phương án điều trị cho bệnh nhi bị tim bẩm sinh…
Bác sĩ Hoàng Công Đương – Giám đốc Y khoa và Trưởng khoa Tim mạch với hơn 18 năm kinh nghiệm; Chuyên gia lĩnh vực Chẩn đoán hình ảnh Tim mạch và Giảng viên thỉnh giảng bộ môn Chẩn đoán hình ảnh Tim mạch ĐH Y Dược TP.HCM.
CarePlus là hệ thống phòng khám quốc tế có vốn đầu tư 100% từ Singapore và là thành viên của Singapore Medical Group (SMG) quản lý 26 phòng khám chuyên khoa tại Singapore. Ngoài chuyên môn trong lĩnh vực, hệ thống phòng khám CarePlus được trang bị nhiều thiết bị hiện đại nhằm hỗ trợ tầm soát bệnh lý tim mạch sớm.
Chi nhánh 1: 107 Tân Hải, P.13, Q.Tân Bình, TP.HCM (gần tòa nhà Etown) – Điện thoại: (028) 7300 3223 | Chi nhánh 2: Lầu 2, Tòa nhà Crescent Plaza, 105 Tôn Dật Tiên, Phú Mỹ Hưng, Q.7. TP.HCM – Điện thoại: (028) 7308 0088 | Hotline (miễn phí): 1800 6116 | Website: www.careplusvn.com
Độc giả đang đọc bài viết “Những điều khác biệt về bệnh tim mạch ở phụ nữ bạn cần biết” tại chuyên mục Lifestyle của Tạp chí Nữ Doanh Nhân. Mời độc giả gửi ý kiến phản hồi và bài viết cộng tác cho chuyên mục này về địa chỉ email: bandoc@nudoanhnhan.net. Chân thành cảm ơn quý độc giả!
Đọc thêm:
Hy vọng cho những đứa trẻ kém may mắn với sự trở lại của “bàn tay vàng” McKinnon