Hong DangRobot hóa và tự động hóa được dự đoán là một trong những yếu tố hàng đầu về khoa học – công nghệ sẽ tạo ra những tác động trực tiếp đến lực lượng lao động toàn cầu. Thực tế, cách mạng công nghiệp 4.0 đã, sẽ và đang mang lại những tác động đến thị trường lao động Việt Nam, vậy lực lượng lao động cần chuẩn bị gì để kịp thời thích ứng với xu hướng này?
Theo Báo cáo về triển vọng nghề nghiệp & xu hướng kỹ năng giai đoạn 2018 – 2022 của VietnamWorks, khảo sát trên 200 chuyên gia nhân sự hiện đang giữ các vị trí quản lý trở lên tại các tập đoàn và các công ty có thương hiệu hàng đầu tại Việt Nam, “robot hóa và tự động hóa” được dự đoán sẽ có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến thị trường lao động với 59% ý kiến đồng ý từ chuyên gia. Đồng thời, các chuyên gia nhân sự cho thấy họ ưu tiên nhất việc “phát triển tự động hóa” hoặc “tuyển dụng nhân lực có kỹ năng phù hợp với công nghệ mới” cùng với 87% ý kiến lựa chọn. Yếu tố này, bên cạnh sự phát triển của các yếu tố khoa học – công nghệ khác, được dự đoán sẽ thay đổi cục diện nhu cầu tuyển dụng.
Tự động hóa sẽ gây ra thay đổi lớn nhất cho ngành sản xuất và lực lượng lao động của ngành, nhưng lại được nhìn nhận tích cực từ cả phía doanh nghiệp và ứng viên trong cuộc khảo sát của Navigos Group về “Chân dung nhân lực ngành sản xuất trong thời đại 4.0” năm 2018. Theo đó, họ cho rằng tự động hóa giúp Nâng cao năng suất lao động và là điều tất yếu trong lĩnh vực Sản xuất. Điều này cho thấy thị trường đã có một cái nhìn tích cực hơn và từ đó cũng phần nào sẵn sàng để thích ứng với sự phát triển của công nghệ.
Trả lời cho câu hỏi liệu tự động hóa sẽ khiến máy móc thay thế con người, bà Nguyễn Phương Mai, Giám đốc điều hành Navigos Search cho biết, máy móc chắc chắn sẽ không thể thay thế con người đối với những công việc đòi hỏi sự sáng tạo hoặc khả năng xử lý tình huống. Máy móc được lập trình, cho dù tiên tiến đến đâu thì vẫn có những tình huống mà chỉ có sự linh hoạt kết hợp với các giác quan của con người mới có thể xử lý được.
Đọc thêm: 5 cách đối phó với tình trạng trì hoãn trong công việc
Chính vì vậy, thay vì lo lắng với sự cạnh tranh của máy móc, người lao động cần chủ động phát triển những kỹ năng và năng lực cần thiết. Cũng theo Báo cáo xu hướng kỹ năng, “độ nhạy bén với vấn đề” là năng lực thiết yếu để phát triển trong tương lai với 87% ý kiến. Quan trọng không kém chính là năng lực sáng tạo và năng lực linh hoạt nhận thức. Bên cạnh đó, với việc kiến thức thay đổi và phát triển không ngừng, học hỏi tích cực trở thành kỹ năng cơ bản cần thiết nhất của người lao động với 87% ý kiến chuyên gia và theo sau đó là kiến thức về công nghệ thông tin và truyền thông với 77% ý kiến. Ngoài ra, việc thay đổi bản chất công việc sau tự động hóa sẽ đòi hỏi về những kỹ năng phức tạp hơn ở người lao động. Theo đó, các nhà tuyển dụng dự đoán top 3 những kỹ năng phức tạp cần thiết nhất trong tương lai lần lượt là: hợp tác với người khác, kỹ năng quản lý con người, trí tuệ cảm xúc.
Suy cho cùng, công nghệ chính là sản phẩm của con người, chính vì vậy, khi công nghệ phát triển thì con người chắc chắn không thể đứng im. Việc lực lượng lao động cần làm chính là không ngừng phát triển bản thân để sẵn sàng nắm lấy mọi cơ hội mà công nghệ mang tới trong thời đại 4.0.
