Hong DangCác nhà lãnh đạo trẻ nhiệt huyết cần những người cố vấn toàn diện có chiều sâu hơn so với những gì họ đang nhận được. Thế nhưng, hầu hết các nhà tư vấn doanh nghiệp lại không thể tối đa hóa sức ảnh hưởng đó của mình cũng như tiềm năng của người được tư vấn. Lý do là vì họ đã quá tập trung vào phạm vi quan tâm nhỏ hẹp chỉ gói gọn trong sự thăng tiến sự nghiệp của các nhà lãnh đạo.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy hiện đang có sự mất cân bằng cung – cầu nghiêm trọng khi chỉ có 37% lãnh đạo nam nữ có cơ hội hoạt động chuyên môn với một người cố vấn trong tổng số hơn 75% lãnh đạo doanh nghiệp có nhu cầu này. Điều này cho thấy vai trò nhất định của những người cố vấn doanh nghiệp trong môi trường hiện tại. Tuy nhiên, các nguồn tài liệu tham khảo lại tập trung phần lớn vào cách thức thực hành vai trò cố vấn viên tại nơi làm việc hay cách quản lý các chương trình có quy mô tổ chức lớn mà rất ít khi đi vào phân tích hay đưa ra lời khuyên về việc cố vấn toàn diện cho một người, vượt ra ngoài khía cạnh sự nghiệp. Điều này có nghĩa là các cố vấn lãnh đạo cần lưu tâm đến tất cả những chủ đề trò chuyện về hành vi, giá trị hay các mối quan hệ, về nuôi dạy con cái, tài chính hay thậm chí là đời sống tinh thần.
Những người quản lý dày dạn kinh nghiệm, đặc biệt trong hỗ trợ người lãnh đạo thiết lập mối quan hệ liên thế hệ cũng có xu hướng cho rằng cách tiếp cận toàn diện như trên sẽ mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc giúp các nhà lãnh đạo hoàn thiện hơn tiềm năng thực sự của mình. Dưới đây sẽ là những đặc điểm cơ bản của một người cố vấn lý tưởng sẽ giúp bạn phát triển toàn diện cả về mặt chuyên môn lẫn con người.
Tìm hiểu và chia sẻ những câu chuyện cá nhân cùng bạn
Cũng giống như lần đầu gặp gỡ một thanh niên trẻ, cố vấn viên thường muốn bạn dành một khoảng thời gian nhất định để chia sẻ về những câu chuyện cá nhân, đặt một vài câu hỏi cho bạn, và trải lòng về những câu chuyện của họ sau khi lắng nghe mọi điều từ bạn. Cách tiếp cận đơn giản này có thể chuyển đổi quỹ đạo của một mối quan hệ cố vấn bởi vì nó cho thấy rằng người tư vấn đang thực sự quan tâm, tìm hiểu về con người và hành trình trải nghiệm của bạn chứ không chỉ chú tâm đưa ra những lời khuyên về mặt chuyên môn. Điều đó cũng giúp họ biết thêm về quá khứ của bạn, cho phép họ thăm dò và tìm kiếm con người thật của bạn nhiều hơn theo thời gian để từ đó đưa ra những tư vấn phù hợp. Ngược lại, khi kể về câu chuyện của mình, họ cũng sẽ mô tả cho bạn những “chương khó khăn” trong cả sự nghiệp và cuộc sống cá nhân bao gồm cả hôn nhân. Và điều này sẽ ngầm báo hiệu rằng cả hai đang thẳng thắn chia sẻ và phơi bày cho nhau để hiểu về nhiều khía cạnh cuộc sống.
Bắt đầu tư vấn khi hiểu rõ và giúp bạn gỡ rối suy nghĩ trong mình
Sau những hiểu biết ban đầu về nhau, người cố vấn toàn diện sẽ thực sự bắt đầu công việc tư vấn cho một lãnh đạo bằng việc làm rõ quan điểm về “sự thành công lâu dài” trong bạn. Họ đi theo cách mô tả và khai thác riêng để tìm hiểu những mong cầu sâu thẳm trong bạn và rồi cùng trao đổi kết quả. Bước đi này quan trọng giống như việc bạn xác định đích đến cuối cùng khi đi tàu. Bởi nếu không có định hướng từ đầu, người cố vấn của bạn có thể sẽ đưa ra một lời khuyên rất tốt cho nghề nghiệp nhưng lại khá tồi và thậm chí nghèo nàn, nông cạn về những khía cạnh khác trong cuộc sống. Tương tự như việc họ cho bạn phương pháp tối ưu hóa công năng làm việc nhưng lại dễ dàng bỏ qua những câu hỏi về các mối quan hệ, con trẻ hay sức khỏe…, những điều có thể còn quan trọng hơn cả sự nghiệp hay việc kiếm tiền của bạn ở một giai đoạn nhất định.
Vậy nên, việc người cố vấn dành phần lớn thời gian để đặt câu hỏi cho bạn cũng chính là cách họ hiểu rõ bạn, tránh nói hay cung cấp giải pháp vấn đề quá nhiều. Có những người được cho là những cố vấn tuyệt vời nhất chỉ bởi họ là một bậc thầy với những yêu cầu sâu sắc và lời khuyên giản đơn trong lúc trò chuyện cùng các nhà lãnh đạo. Khi bạn gặp vấn đề, họ đặt ra một loạt câu hỏi thay vì cho lời khuyên, giải pháp. Và chính việc trả lời những câu hỏi này sẽ giúp bạn nói ra những bối rối trong mình, nhận diện và xác định được vấn đề thực sự, từ đó tự đưa ra phương án hành động.
“Những chia sẻ từ công việc cố vấn có thể trở thành một gia tài thực sự, là tài sản thừa kế lớn nhất một nhà cố vấn có thể để dành cho người khác. Đó cũng chính là lý do để họ thức dậy mỗi ngày.”
– HLV bóng rổ John Wooden –
Là người mở khóa “bộ công cụ” giúp định hình cá nhân bạn
Một đặc điểm khác của người cố vấn toàn diện là tìm hiểu con người bạn từ các tài năng thiên bẩm, đặc điểm tính cách hay những niềm đam mê. Hầu hết người trẻ tuổi đều gặp giới hạn trong việc tự nhận thức rằng bản thân luôn được “định hình” một cách rất đặc biệt và độc nhất. Không có khía cạnh này, bạn có thể dễ dàng mong muốn trở thành một người mà bạn đang không được xây dựng để trở thành. Sự tương hợp mạnh mẽ trong mỗi cá nhân người lãnh đạo có thể giúp phát triển các mối quan hệ, triển vọng hợp tác, các đầu mối khách hàng và cả những sự thăng tiến cao hơn. Tuy nhiên, không phải mọi vị trí cao đều mang lại nguồn năng lượng và sự hào hứng vì những thách thức mới trong công việc của bạn. Đó sẽ là lúc bạn cần cố gắng tái định hướng nhiệm vụ bản thân trở lại phù hợp với thế mạnh tự nhiên của mình để có đươc sự hài lòng trong sự nghiệp. Bên cạnh đó, hệ công cụ đánh giá cá nhân đã được thiết lập sẵn dựa trên các nghiên cứu có cơ sở cũng sẽ giúp bạn định hình bản thân.
Nhiệt tâm và hiểu tính chất “nắm bắt” chứ không “chuyên dạy”
Nhiều cố vấn viên không nhận ra rằng dấu ấn lâu dài của họ trong người nhận được sự cố vấn thường nằm ở cách họ kiểm soát cuộc sống ở mọi không gian hay bối cảnh sống khác nhau. Tất cả chúng ta cũng đều biết rằng khoảng 90% giao tiếp hằng ngày là giao tiếp phi ngôn ngữ. Vì vậy, thái độ cử chỉ và cách người cố vấn ứng đối, xử lý mọi việc trong cuộc sống hay những cuộc gặp gỡ, đối thoại trực tiếp với bạn cũng có thể đóng vai trò quan trọng như một hình mẫu, từ đó truyền cảm hứng đặc biệt đến bạn. Họ có thể giúp bạn nhận ra những “chân lý” của riêng mình để luôn ghi nhớ và ảnh hưởng đến cách hành động của bạn. Người cố vấn toàn diện nhiệt tâm cũng thường dành khoảng đầu tư thời gian rất lớn và luôn quan trọng sự tiến bộ, ưu tú hơn từng ngày ở bạn. Họ cho phép bản thân cùng bạn trải nghiệm, thực nghiệm những điều đã học hỏi và không màn tính toán để chia sẻ những kinh nghiệm họ có được với cách nghĩ “cho đi là còn mãi”, từ đó giúp định hình nhiều thế hệ lãnh đạo.
—
Cố vấn toàn diện cho một người hoàn toàn khác biệt với việc huấn luyện để xây dựng kỹ năng hay năng lực và cần nhiều hơn những nỗ lực, thời gian hay sự lắng lo, suy ngẫm. Bằng cách thực hiện bám vào những hướng đi trên, người cố vấn sẽ có sự tác động sâu sắc dần theo thời gian đến bạn và trở thành một trung gian truyền đi những ý chí tốt đẹp đến bạn và những người mà họ ảnh hưởng.
Độc giả đang đọc bài viết “Không chỉ sự nghiệp, người cố vấn toàn diện còn phải chú trọng vào yếu tố con người” tại chuyên mục Professional của Tạp chí Nữ Doanh Nhân. Mời độc giả gửi ý kiến phản hồi và bài viết cộng tác cho chuyên mục này về địa chỉ email: bandoc@nudoanhnhan.net. Chân thành cảm ơn quý độc giả!
Đọc thêm:
Sức ảnh hưởng – Tài sản sinh lợi đặc biệt trong thế giới kinh doanh