Chủ đề nam giới hay nữ giới lãnh đạo tốt hơn luôn được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm trải qua nhiều thập kỷ. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 càn quét và để lại hậu quả nặng nề lên thương trường và nền kinh tế, chủ đề này lại được đưa ra phân tích bởi nhiều khảo sát mới. Đã có nhiều quan điểm đồng tình rằng phụ nữ hội đủ những tiêu chuẩn vượt trội để trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả, đặc biệt là trong khủng hoảng.
Sự vượt trội ngày càng được chứng minh
Trong nhiều thập kỷ qua, thành công và sự phát triển của phụ nữ trong sự nghiệp ở các ngành nghề là điều không thể phủ nhận. Trước khi đại dịch Covid-19 diễn ra, vai trò của phụ nữ trong nhiều lĩnh vực như nhân sự, F&B, tài chính, ngân hàng… ở nhiều tổ chức doanh nghiệp đã chứng minh được sự nổi trội hơn. Sau thời đại dịch, người ta lại nói đến vấn đề này nhiều hơn nữa bởi nhiều nghiên cứu khảo sát ngày càng ủng hộ quan điểm này.
Một phân tích của Harvard Business Review sau thời điểm đại dịch đã cho thấy các nữ lãnh đạo được nhân viên và cộng sự đánh giá cao về kỹ năng lãnh đạo tổng thể. Họ được nhìn nhận là những người lãnh đạo hiệu quả hơn và có xu hướng ứng phó tốt hơn trong cuộc khủng hoảng vừa qua. Một điểm số về “sự gắn kết” của các lãnh đạo nữ với đội nhóm của họ đã được đưa ra cho thấy kết quả cao hơn đáng kể so với đồng nghiệp nam. Theo đó, nữ lãnh đạo được khen ngợi về sự nhạy cảm, thấu hiểu, khả năng truyền động lực, tạo cảm hứng, kỹ năng giao tiếp, hợp tác làm việc nhóm, xây dựng mối quan hệ và đồng cảm với nhân viên trong khó khăn.
Theo báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Pew về những yếu tố tạo nên một nhà lãnh đạo giỏi, những đặc điểm như trung thực, thông minh, nhân ái và đổi mới được xếp hạng khá cao. Khi so sánh những đặc điểm này giữa nam và nữ, phụ nữ cũng đạt điểm cao hơn trong hầu hết các hạng mục.
Một nghiên cứu khác được thực hiện bởi Tiến sĩ Alice Eagly, một học giả về chủ đề lãnh đạo của phụ nữ, đã phát hiện ra rằng, phụ nữ trở thành những nhà lãnh đạo giỏi hơn vì họ thường có xu hướng chuyển đổi nhiều hơn – nghĩa là họ tìm cách phát triển người khác và lắng nghe hiệu quả hơn. Báo cáo “Tương lai việc làm” của Diễn đàn Kinh tế Thế giới cũng chỉ ra rằng, các kỹ năng hàng đầu cần thiết để các nhà lãnh đạo gặt hái thành công là trí tuệ cảm xúc (EQ), sự đồng cảm, kỹ năng lắng nghe, huấn luyện và cố vấn cũng như mạnh dạn đổi mới và sáng tạo. Báo cáo này cũng đồng thời đưa ra kết quả rằng phụ nữ có xu hướng sử dụng các kỹ năng mềm này tốt hơn nam giới.
Sự hiện diện của các lãnh đạo nữ trong doanh nghiệp cũng được thừa nhận giúp gia tăng cơ hội thành công cho doanh nghiệp đó. Điều này được thể hiện trong báo cáo của McKinsey & Company năm 2020 về sự đa dạng giới trong doanh nghiệp rằng, các doanh nghiệp có ban lãnh đạo đạt được sự đa dạng giới đem đến nhiều lợi thế cạnh tranh hơn. Cụ thể, những doanh nghiệp có ít nhất một phụ nữ trong ban lãnh đạo có khả năng tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận cao hơn so với các doanh nghiệp chỉ có các quản lý là nam giới.
Xét từ góc nhìn xã hội, giai đoạn đại dịch Covid-19 vừa qua tại Mỹ, những số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ mắc và tử vong do dịch bệnh được kiểm soát tốt hơn tại các bang do phụ nữ lãnh đạo. Trên thế giới, đã có nghiên cứu chỉ ra nhiều quốc gia có phụ nữ lãnh đạo cũng công bố sự kiểm soát dịch bệnh tốt hơn so với những nơi khác. Điều này một lần nữa khiến cho chúng ta phải nhìn nhận một cách tổng thể hơn về cách thức lãnh đạo của những bóng hồng – một nửa quyền lực của thế giới, đặc biệt là sự ứng phó và bản lĩnh đối mặt của họ trước những giai đoạn khủng hoảng bất ngờ.
Thành tựu được công nhận từ thích ứng rủi ro
Trong tiếng Anh, có một thuật ngữ thường được nhắc đến khi thảo luận về sự nghiệp của các nữ lãnh đạo, đó là “glass cliff” (tạm dịch là “vực thủy tinh”). Theo từ điển Cambridge định nghĩa, “glass cliff” là tình huống một người được trao một vị trí cao trong tổ chức khi tổ chức đó đang gặp khó khăn và có thể khiến người đó thất bại. Và phụ nữ thường được trao cơ hội trong hoàn cảnh như thế, để được chứng minh bản thân ở một vị trí cao hơn, họ phải dám chấp nhận xử lý những thứ không suôn sẻ, thậm chí là bất khả thi.
Điều đó cho thấy thật sự có tồn tại những điều kiện khó khăn cho phụ nữ trong việc theo đuổi phát triển sự nghiệp của mình. Nhưng đó cũng là cách để chứng minh phụ nữ ở cấp độ lãnh đạo luôn có thể chấp nhận rủi ro với khả năng thích ứng cao. Khác với phong cách của nam giới, phụ nữ lãnh đạo sở hữu bộ kỹ năng mềm độc đáo của nữ giới giúp họ cân bằng giữa rủi ro và thành quả. Theo Harvard Business Review, hóa ra họ là những người ủng hộ sự đổi mới hơn là an toàn và truyền thống. Họ luôn tin rằng chỉ có như thế mới có thể tạo ra nhiều cơ hội hơn để chạm đến thành công. Hình ảnh không sợ hãi của họ cũng tạo nên động lực, tác động sâu sắc đến văn hóa của doanh nghiệp và tinh thần của nhân viên nơi họ làm việc.
Nhiều chân dung nữ lãnh đạo thành công trên thương trường quốc tế là những tấm gương xứng đáng cho chúng ta học hỏi. Có thể kể đến như nữ doanh nhân Susan Wojcicki, CEO của YouTube, là một nhân vật quan trọng thuyết phục được Google mua lại YouTube vào năm 2006 và đến nay đây được xem là một trong những thương vụ thành công nhất của Google. Hay như nữ doanh nhân Whitney Wolfe Herd, nhà sáng lập ứng dụng hẹn hò Bumble vào năm 2014 với khát vọng trao cho phụ nữ quyền tự chủ nhiều hơn trong việc hẹn hò của mình. Định hướng ưu tiên phụ nữ của cô đã giúp Bumble trở thành một trong những ứng dụng hẹn hò thành công nhất trên thế giới, được định giá lên tới 14 tỷ USD chỉ sau 1 tháng chào bán lần đầu ra công chúng.
Tại Việt Nam, từng xuất hiện trên Tạp chí Nữ Doanh Nhân có rất nhiều nhân vật nữ lãnh đạo đã ghi dấu ấn tiêu biểu trên thương trường, chứng minh được tầm vóc và bản lĩnh của người lãnh đạo nữ hoàn toàn có thể chinh phục qua nhiều đỉnh cao của mọi lĩnh vực kinh doanh. Trong đó có thể kể đến nữ doanh nhân Mai Kiều Liên, Tổng Giám đốc Vinamilk, vị lãnh đạo nổi tiếng với tinh thần luôn đổi mới sáng tạo, không ngại thay đổi, đưa Vinamilk vươn lên vị trí thương hiệu tiềm năng nhất trong ngành sữa toàn cầu cho dù vượt qua 2 năm đại dịch nhiều trở ngại. Một tấm gương khác có thể kể đến như nữ doanh nhân – bác sĩ Trần Thị Lệ, CEO của Nutifood, vừa đạt giải “Doanh nhân xuất sắc châu Á” tại Asia Pacific Enterprise Awards (APEA) 2022 đã có vai trò hàng đầu đưa công ty “ngược gió” xuất ngoại gây tiếng vang trên thị trường thực phẩm bổ sung quốc tế.
Là một nữ doanh nhân, một nữ lãnh đạo, người phụ nữ sẽ luôn hiểu rằng họ phải thường xuyên đối mặt với những tình huống khó khăn, và điều họ cần nhớ là phải biết đứng lên bảo vệ chính mình đúng lúc. Bên cạnh đó, sự bình đẳng giới không có nghĩa là tách biệt, không giao lưu, mà là tìm cách gắn kết với các đồng nghiệp cũng như lãnh đạo nam giới để họ hiểu nhiều hơn về thế giới của phụ nữ lãnh đạo.
Trong công việc, hãy nhớ rằng việc đối đãi với nhau, giữa cộng sự nam cũng như cộng sự nữ phải được duy trì với trạng thái không thiên vị, không phân biệt. Chỉ có như thế môi trường phát triển sự nghiệp cho nữ giới sẽ được đánh giá theo năng lực, những năng lực không tồn tại giới tính nào trong đó. Sheryl Sandberg từng viết trong cuốn Lean In rằng: “Trong tương lai, sẽ không còn lãnh đạo nữ. Lãnh đạo chỉ đơn thuần là lãnh đạo. Và tôi tin rằng điều này sẽ tạo ra một thế giới tốt đẹp hơn, một nửa các tổ chức do phụ nữ nắm quyền điều hành, và một nửa các gia đình do nam giới chỉ đạo”.
***
Thế mạnh của phụ nữ trong công việc là gì?
Phụ nữ coi trọng sự cân bằng công việc và cuộc sống
Nhiều nữ lãnh đạo rất tài giỏi trong việc cân bằng giữa gia đình, con cái với cuộc sống nghề nghiệp. Do đó, họ biết cách làm đa nhiệm và đặt thứ tự ưu tiên, đồng thời họ cũng khuyến khích các nhân viên của mình thực hiện được điều tương tự.
Phụ nữ biết đồng cảm
Sự đồng cảm cho phép các nữ lãnh đạo xây dựng và nuôi dưỡng mối quan hệ trong đội nhóm của mình. Nó cũng giúp họ thấu hiểu nhân viên cần gì để cải thiện năng suất và cảm thấy được đánh giá cao.
Phụ nữ là những người giao tiếp hiệu quả
Kỹ năng giao tiếp tốt giúp các nữ quản lý dẫn dắt đội nhóm và các dự án đạt được hiệu suất cao. Giao tiếp cũng rất cần thiết để thiết lập và truyền đạt các phạm vi công việc và mục tiêu được kỳ vọng. Các nữ lãnh đạo giao tiếp hiệu quả và tự tin có thể dẫn dắt đội nhóm của họ đi đến thành công.
Phụ nữ xử lý tốt các tình huống khủng hoảng
Những thay đổi của tổ chức luôn đòi hỏi sự linh hoạt và tư duy phản biện. Nhân viên sẽ tìm đến các lãnh đạo của họ để được giải thích rõ ràng các vấn đề và đưa ra các chỉ dẫn cho sự thay đổi đó. Phản ứng của một nhà lãnh đạo đối với các tình huống khủng hoảng có thể ảnh hưởng đến tinh thần làm việc chung.
Text: Jenni Võ, Quỳnh Nguyễn
Có thể bạn quan tâm: