Tinh YenTheo quan niệm nhà Phật, Tham – Sân – Si chính là tam độc và là nguyên nhân dẫn đến những tranh đấu, khổ não của con người. Tham chính là cội rễ và sân, si là nhánh, nếu muốn nhánh cây úa tàn thì phải triệt tận gốc rễ. Nhưng, nếu đứng ở góc độ xem Tham là tham vọng, khát vọng thay vì tham lam thì sân và si sẽ thế nào?
Tham: tham lam hay tham vọng
Nếu chỉ nhìn theo hướng tiêu cực, bạn chỉ có thể thấy Tham – Sân – Si là điều nên tránh xa, nhưng liệu trong cuộc sống này không có ba điều ấy thì sẽ ra sao? Không tham nghĩa là bạn cũng không có khát vọng vươn lên. Tham ở đây lại được hiểu là tham vọng, là chí tiến thủ rất cần có nhất là với những người đang chập chững trên con đường khởi nghiệp. Có tham vọng để hướng đến những mục tiêu cao hơn trong cuộc sống, để nỗ lực hoàn thiện bạn thân mình mà không cần ai phải đốc thúc và cũng nhờ đó mà xã hội tiến bộ hơn, phát triển hơn. Bạn đang làm một nhân viên mới, nhưng chẳng ai cấm bạn không thể “tham lam, nhòm ngó” chiếc ghế trưởng phòng vào một ngày nào đó. Cũng chính chiếc ghế đó sẽ là động lực để bạn tự thân vận động, học hỏi và trau dồi thêm kiến thức, kinh nghiệm.
Tham cũng có thể hiểu là cách mà các nhà khoa học cho ra đời những phát minh mới, họ không bao giờ bằng lòng với cái mình có trong khi sự sáng tạo và khả năng của con người là gần như không giới hạn. Có chăng là đừng để tham vọng trở thành tham lam, mong muốn chiếm cái thuộc về người khác làm cái của mình một cách thiếu minh bạch. Cũng đừng để những cám dỗ xô đẩy phải đạp lên người khác nhằm tiến thân. Bạn muốn thành công, hãy tranh thủ để biến sức mạnh của họ thành sức mạnh của mình chứ không lợi dụng người khác. Lằn ranh giữa tham vọng và tham lam rất mỏng manh, tham lam có thể sẽ khiến bạn trở thành kẻ cắp nhưng tham vọng thì khác. Tham vọng giúp bạn không ngủ quên trên thành công mà luôn tiến về phía trước để mở rộng kinh doanh, khai trương thêm cơ sở mới, hoàn thành thêm những bằng cấp khác nhau…
***
“Lằn ranh giữa tham vọng và tham lam rất mỏng manh, tham lam có thể sẽ khiến bạn trở thành kẻ cắp nhưng tham vọng thì khác.”
***
Sân: đủ dũng cảm để giận dữ và hành động
Cũng với suy nghĩ ấy, bạn có Sân tức là bạn biết tức giận trước những bất công, không đứng yên trước điều bất bình mắt thấy tai nghe. Trong xã hội hiện đại ngày nay, những hành động này vẫn còn bị nhiều người cho là sĩ diện hảo, là “hiệp sĩ rởm” bởi con người dường như đang cố thu mình lại trong ốc đảo của chính mình. Chuyện của người khác không bao giờ là chuyện của bạn. Nếu chẳng may đồng nghiệp bị ốm bất ngờ, bạn cũng chẳng mảy may mong rằng công việc đang đang dở của họ sẽ bị đẩy sang mình. Người đi đường có bất ngờ gặp tai nạn thì không phải mình cũng vẫn sẽ có người giúp đưa họ đến bệnh viện, vì nếu mình dừng xe, biết đâu chính mình sẽ trở thành nạn nhân bị trộm mất xe… Quả là vậy thật, nhưng rồi sau đó, tâm bạn có được nhẹ nhàng thanh thản hay luôn phải ray rứt? Nếu bạn còn biết ray rứt, nghĩa là bạn vẫn có tình cảm, chỉ có điều bạn có thể bước qua được cái ranh giới tự vạch ra ấy để trở thành một “hiệp sĩ rởm khác” hay không mà thôi.
Si: đam mê nhưng không điên cuồng
Khi nói về tình cảm dành cho nghề nghiệp đã chọn, người ta hay dùng chữ đam mê. Rất nhiều người đã nói rằng, điều khiến họ thành công trong sự nghiệp, giúp họ bám trụ với nghề và lèo lái cơ nghiệp vượt qua sóng gió chính là niềm đam mê với nghề. Nhưng nếu bạn bảo rằng họ Sân si họ sẽ nổi giận và ngay lập tức gán cho nó ý nghĩa về sự đua đòi, chạy theo vẻ hào nhoáng bên ngoài. Si chỉ cần hiểu là yêu thích, đam mê đã là quá đủ dù bạn đam mê trong chuyện yêu đương hay công việc. Nếu đam mê với công việc, bạn sẽ thấy mọi thứ thật nhẹ nhàng. Mặt khác đây cũng chính là một trong những yếu tố khiến các nhà tuyển dụng xem xét khả năng gắn bó lâu dài của bạn với những cơ hội thăng tiến trong tương lai. Bạn có thể hi sinh thời gian hoặc dời một cuộc hẹn để hoàn thành công việc dù đã hết 8 tiếng công sở? Bạn có sẵn sàng nhận thêm trọng trách mới để chứng tỏ khả năng? Bạn sẽ thấy phiền hay đồng ý xử lý tình huống dù sếp gọi cho bạn vào ngày nghỉ?… Không mấy người nhìn thấu được điều đó và bởi họ còn đang quẩn quanh với suy nghĩ: À, chắc mình đang bị đì đây!
Cuối cùng, điều quan trọng vẫn là ở cách nhìn nhận vấn đề của mỗi người và tìm cách để quân bình cuộc sống của chính mình. Mỗi người luôn tự đặt ra cho mình một giới hạn để vì nó mà phấn đấu hơn hoặc vì nó mà không sa ngã vào hố sâu của lòng tham. Bản chất con người không thể thiếu Tham – Sân – Si, chỉ là bạn mở cánh cửa nào thay vì mãi loay hoay với chùm chìa khóa.
Bài viết và hình ảnh độc quyền của Tạp chí Nữ Doanh Nhân
Có thể bạn quan tâm: