Hien DangNăm 2026 đánh dấu cột mốc 130 năm của biểu tượng Monogram huyền thoại, từ sáng tạo ban đầu nhằm tri ân người cha của Georges Vuitton đến biểu tượng toàn cầu về di sản, văn hóa và tinh thần đổi mới. Nhân dịp đặc biệt này, Louis Vuitton trình làng Monogram Anniversary Collection, mở đầu một hành trình kỷ niệm kéo dài suốt một năm với những sáng tạo vừa tôn vinh lịch sử, vừa mang hơi thở đương đại.
Text: MINH NGUYỄN
Độc giả có thể đọc bài viết bằng tiếng Anh tại phiên bản tiếng Anh của bài viết này
Read the full English version of this feature
Trong một ngành công nghiệp vận hành bằng tốc độ, nơi xu hướng có thể sinh ra và biến mất chỉ trong vài mùa, việc một họa tiết tồn tại bền bỉ hơn một thế kỷ là điều gần như không tưởng. Thế nhưng, Monogram của Louis Vuitton lại là ngoại lệ hiếm hoi ấy. Ra đời từ năm 1896, Monogram không chỉ vượt qua thử thách của thời gian, mà còn trở thành một trong những mã nhận diện thị giác mạnh mẽ nhất của thế giới xa xỉ, nơi chỉ cần một cái liếc nhìn cũng đủ để nhận ra nguồn gốc, giá trị và vị thế của thương hiệu đứng sau nó.
Bước sang năm 2026, Louis Vuitton chính thức kỷ niệm 130 năm Monogram, một cột mốc không đơn thuần mang ý nghĩa lịch sử, mà phản ánh một câu hỏi lớn hơn: điều gì khiến một thiết kế có thể sống lâu đến vậy trong một ngành vốn không khoan nhượng với sự cũ kỹ?
Monogram ra đời không phải để làm đẹp
Khác với nhiều biểu tượng thời trang được tạo ra từ cảm hứng thẩm mỹ, Monogram của Louis Vuitton ngay từ đầu đã mang trong mình một mục đích rất thực tế. Cuối thế kỷ 19, khi thương mại phát triển mạnh và vấn nạn hàng giả bắt đầu xuất hiện, Georges Vuitton, con trai của nhà sáng lập Louis Vuitton, đã tìm cách bảo vệ những chiếc rương du hành trứ danh của gia đình. Ông không thiết kế Monogram để gây ấn tượng, mà để khẳng định tính xác thực.
Lấy cảm hứng từ nghệ thuật Neo-Gothic và ảnh hưởng của Japonism đang lan rộng tại châu Âu thời bấy giờ, Georges Vuitton đã tạo ra một cấu trúc hoa văn phức hợp gồm chữ cái LV lồng ghép cùng các họa tiết hoa và hình học, được đăng ký bản quyền ngay khi ra mắt. Sau những thử nghiệm trước đó với canvas sọc năm 1872 và Damier năm 1888, Monogram đánh dấu bước ngoặt mang tính quyết định: lần đầu tiên, Louis Vuitton sở hữu một ngôn ngữ thị giác đủ mạnh để vừa bảo vệ thương hiệu, vừa định hình bản sắc lâu dài.
Từ một giải pháp kỹ thuật, Monogram dần trở thành chữ ký, thứ không cần diễn giải nhưng vẫn có khả năng kể câu chuyện về nguồn gốc, di sản và triết lý của Nhà mốt.
Từ họa tiết nhận diện đến biểu tượng văn hóa
Điều khiến Monogram không bị chôn vùi trong lịch sử nằm ở khả năng thích nghi liên tục mà không đánh mất cốt lõi. Trong suốt hơn một thế kỷ, họa tiết này đã đi qua nhiều giai đoạn thăng trầm của thời trang, đồng hành cùng sự thay đổi của xã hội, thị hiếu và công nghệ, nhưng chưa bao giờ đánh mất khả năng nhận diện tức thì.
Monogram đã được tái diễn giải qua nhiều thế hệ giám đốc sáng tạo, mỗi người mang đến một cách đọc khác nhau nhưng vẫn giữ nguyên cấu trúc nền tảng. Từ tinh thần thử nghiệm và nghệ thuật hóa của Marc Jacobs, đến cách tiếp cận kiến trúc và đương đại của Nicolas Ghesquière, rồi ngôn ngữ văn hóa đại chúng và streetwear của Virgil Abloh, và gần đây là cách Pharrell Williams kết nối Monogram với đời sống văn hóa toàn cầu, họa tiết này luôn chứng minh rằng bản sắc mạnh không đồng nghĩa với sự bất biến.
Song song đó là những lần hợp tác với các nghệ sĩ đương đại, nơi Monogram được “làm nhiễu”, phóng đại hoặc phá vỡ, nhưng chưa bao giờ mất đi khả năng được nhận diện. Chính sự cân bằng giữa bảo tồn và tái tạo đã đưa Monogram vượt khỏi ranh giới của thời trang, trở thành một biểu tượng văn hóa mang tính toàn cầu.
Những chiếc túi sống lâu hơn một vòng đời
Trong hệ sinh thái Monogram, những thiết kế mang tính biểu tượng của Louis Vuitton không tồn tại như sản phẩm thời vụ, mà như những vật thể gắn liền với đời sống. Speedy và Keepall ra đời từ năm 1930, khi khái niệm di chuyển cá nhân bắt đầu thay đổi cùng sự phát triển của đô thị và giao thông. Noé xuất hiện năm 1932, ban đầu được thiết kế để đựng năm chai champagne, nhưng dần trở thành biểu tượng của tinh thần phóng khoáng và sáng tạo. Alma, lấy cảm hứng từ kiến trúc Paris, đại diện cho sự thanh lịch cổ điển, trong khi Neverfull phản ánh nhu cầu linh hoạt của đời sống hiện đại.
Điểm chung của những thiết kế này không nằm ở kiểu dáng hay kích thước, mà ở triết lý sử dụng lâu dài. Chúng được tạo ra để đồng hành cùng người dùng qua nhiều giai đoạn cuộc sống, thậm chí được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, một khái niệm ngày càng hiếm trong bối cảnh tiêu dùng nhanh và thời trang ngắn hạn.
Khi di sản không đứng yên
Trong năm kỷ niệm 130 năm, Louis Vuitton không chọn cách đóng băng Monogram trong quá khứ, mà chủ động mở ra những cách diễn giải mới. Monogram Origine gợi lại họa tiết năm 1896 thông qua chất liệu canvas dệt jacquard mới, kết hợp linen và cotton với bảng màu pastel nhẹ, lấy cảm hứng từ những trang sổ lưu trữ khách hàng đầu tiên của Nhà mốt. Ở chiều ngược lại, VVN Collection tôn vinh di sản đồ da của Louis Vuitton bằng cách tập trung vào chất liệu da bò tự nhiên, để thời gian tự tạo nên lớp patina độc nhất cho từng sản phẩm. Trong khi đó, Time Trunk Collection sử dụng kỹ thuật trompe-l’oeil để tái hiện bề mặt, khóa kim loại và kết cấu của những chiếc rương cổ, biến ký ức thành ảo ảnh thị giác mang tính nghệ thuật.
Ba hướng tiếp cận khác nhau, nhưng cùng chung một tinh thần: di sản chỉ có ý nghĩa khi tiếp tục được đọc lại bằng ngôn ngữ của hiện tại.
Monogram như một hệ mã sống
Sau 130 năm, Monogram không còn đơn thuần là một họa tiết. Nó vận hành như một hệ mã, nơi lịch sử, kỹ nghệ thủ công và chiến lược thương hiệu giao thoa. Trong một ngành công nghiệp bị ám ảnh bởi cái mới, Monogram là minh chứng rằng tính trường tồn không đến từ việc liên tục thay đổi hình dạng, mà từ khả năng giữ vững bản sắc cốt lõi và cho phép nó tiến hóa cùng thời đại.
Chính điều đó khiến Monogram trở thành một trong những biểu tượng hiếm hoi của xa xỉ toàn cầu, tiếp tục được nhận diện, được khao khát và được truyền lại như một mã di truyền sống của Louis Vuitton.
Có thể bạn quan tâm: