Hien DangTriển lãm Portal của nghệ sĩ sơn mài đương đại Nhật Bản Saeko Ando đang mở cửa cho khách tham quan tại Sài Gòn. Triển lãm ấn tượng khi đây là lần đầu tiên, chất liệu sơn ta được thử nghiệm và thăng hoa trên chất liệu mica (acrylic).
Triển lãm Portal giới thiệu bộ sưu tập Specimen của nghệ sĩ sơn mài đương đại Saeko Ando và hai tác phẩm khổ lớn, Osmosis và Photosynthesis trên nền chất liệu mica (acrylic). Đây là cách tiếp cận đương đại và độc đáo trong việc sử dụng sơn ta, sơn tự nhiên của Việt Nam.
Ấn tượng với tranh sơn ta thử nghiệm trên mica
Trong ngành thủ công mỹ nghệ, sơn ta Việt Nam luôn xếp sau và thường được nhận định là thua kém về chất lượng so với sơn tự nhiên của các nước khu vực như Nhật Bản, Trung Quốc. Với sự hiểu biết sâu sắc về sơn ta và cách khai thác những phẩm chất khác thường của nó, Ando đã chứng minh điều ngược lại.
Saeko Ando đã mạnh dạn thay thế các tấm gỗ, chất nền thông thường cho tranh sơn mài, bằng các tấm mica cho phép ánh sáng xuyên qua các lớp sơn tự nhiên. Các tác phẩm sơn mài của Saeko trong triển lãm lần này là cách tiếp cận đương đại và gần như độc nhấttừ trước đến nay đối với chất liệu truyền thống sơn ta.
Triển lãm Portal là lần đầu tiên một bộ sưu tập lớn các tác phẩm sơn mài trên chất liệu mica của Saeko Ando được trưng bày. Để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật đặc biệt như vậy bằng sơn tự nhiên đòi hỏi tốn rất nhiều thời gian và tâm sức. Saeko làm việc hăng say nhưng số lượng tác phẩm được hoàn thành rất ít mỗi năm. Cô chỉ trưng bày một số lượng ít ỏi tác phẩm tại vài triển lãm trước đây, khiến sự kiện này trở nên đặc biệt.
“Công việc là cách tôi giải phóng bản thân và kết nối với vũ trụ. Nó mang lại cho tôi cảm giác thanh thản, vui vẻ và tràn đầy năng lượng nhất. Vì lý do này, trong nhiều năm, tôi thấy quá trình sáng tạo quan trọng hơn các tác phẩm đã hoàn chỉnh. Tuy nhiên, suy nghĩ này đã thay đổi trong đại dịch”, nghệ sĩ Saeko chia sẻ.
Sự thành công của Saeko thể hiện tiềm năng to lớn của sơn ta Việt trong thời hiện đại và cả tương lai. Nó cũng là minh chứng rõ ràng cho việc, nếu nghệ sĩ không ngừng tìm tòi, thử nghiệm và thử thách bản thân, mọi giới hạn đều có thể được phá vỡ để mang đến những sáng tạo mới mẻ, bất ngờ trong thời đại mới.
Loạt tranh sơn mài trên mica của Saeko từng gây ngạc nhiên cho nhiều đồng nghiệp của cô và các chuyên gia, nhà nghiên cứu mỹ thuật khắp nơi trên thế giới, từ Triển lãm Nghệ thuật châu Á ở London, Munster (Bảo tàng sơn mài duy nhất tại châu Âu) đến Thượng Hải (Khoa Nghệ thuật, Đại học Thượng Hải), Tokyo (Đại học Nghệ thuật Tokyo) và Đại Lải (Bảo tàng Nghệ thuật đương đại).
Giải phóng bản thân tại Triển lãm Portal
“Portal” trong tiếng Anh có nghĩalà lối vào, thường dẫn đến một tòa nhà lớn và trang trọng, chẳng hạn như nhà thờ lớn hoặc lâu đài. Họa sĩ Saeko hy vọng những tác phẩm trong triển lãm lần này sẽ trở thành một đường dẫn không gian, một cánh cổng nhiều chiều kích mở ra khu vườn tâm trí của mỗi người, để từ đó, dẫn dắt người thưởng lãm đến trước thiên nhiên bao la, vạn vật. Khi mỗi người kết nối được với vũ trụ bao la, cũng là lúc họ nhận ra, bản thân chính là một tiểu vũ trụ, giải phóng bản thân và có được sự tự do, an bình trong tâm trí.
Tám năm từ khi thử nghiệm thực hành nghệ thuật sơn mài trên mica, hiện tại họa sĩ Saeko Ando cảm thấy đã sẵn sàng để giới thiệu chúng đến người yêu nghệ thuật. Cô chọn Việt Nam là nơi tổ chức triển lãm ý nghĩa này để tri ân đất nước mà cô xem như “quê hương thứ hai”.
Saeko nói: “Nhiều chiếc lỗ khi chúng ta nhìn vào, chẳng hạn như kính hiển vi và kính viễn vọng, nhờ thấu kính, chúng ta có thể nhìn thấy được những gì mắt thường không thấy. Nhưng tôi cho rằng, còn có những lý do khác khiến hành động nhìn này trở nên mê hoặc hơn. Khi bạn nhắm một mắt và nhìn vào một lỗ nhỏ, mọi thứ quanh lỗ ngắm nhìn về phía bạn đều biến mất”.
Trong đó, bộ sưu tập Specimen đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của khoảng cách giữa người xem và vật được xem. Không có tác phẩm nào trong loạt tranh Specimen được đặt tên riêng. Chúng chỉ được đánh số. Chúng ta thường xem các tác phẩm nghệ thuật và cố gắng hiểu ý nghĩa của chúng bằng cách giải thích tiêu đề của chúng. Họa sĩ Saeko chọn không áp đặt bất kỳ diễn giải nào đối với người xem.
Họa sĩ người Nhật cố tình chừa ra những khoảng trống để người xem tham gia vào trải nghiệm sáng tạo này. Saeko hy vọng người xem sẽ khám phá những tầng sâu tâm trí mà người xem chưa từng đặt chân đến và tự gọi tên chúng.
Có thể bạn quan tâm: